Privaat publieke samenwerking
Ook in de realisatie van warmtenetwerken is binnen het Nederlandse economische systeem een samenwerking tussen de private en publieke partijen onvermijdbaar aangezien alle installaties en systemen door de privaat sector wordt verstrekt en de bouw door de privaat sector wordt uitgevoerd. De vraag is echter hoe deze samenwerking het beste gestructureerd kan worden met in achtneming van het feit dat in het algemeen, een groot deel van de infrastructuur een gemeenschapsbezit is dat in openbare grond wordt aangelegd, en de private sector beter is in het managing van projecten zolang de juiste (financiële) incentives aangebracht zijn.
Een samenwerking waarbij, de private sector een groot belang heeft in het voeren van het management vraagt om goede afspraken vooraf en mogelijkheden voor beide partijen om de samenwerking voortijdig te beëindigen mocht de andere partij zich niet aan de afspreken houden. Deze afspraken gaan samen met een duidelijke contractuele verdeling van verantwoordelijkheden en bouw en exploitatie risico’s alsmede een verdeling van de financiële risico’s wat betreft de opbrengsten of verliezen die resulteren uit het economisch gebruik van het bezit. Door middel van het vergeven van concessies aan speciaal voor dit doel opgerichte ondernemingen kan de publieke sector deze verantwoordelijkheden overdragen en een aandeel te nemen in deze ondernemingen en kan zij ook delen in de toekomstige verwachte winst.
Om concurrentie te verscherpen, zijn de nutsvoorzieningen gesplitst in een infrastructuur bedrijf en een leveringsbedrijf aangezien meerdere leveringsbedrijven gebruik kunnen maken van dezelfde infrastructuur. In het geval van warmte netwerken is de kwaliteit van geleverde warmte of koude sterk verstrengeld met de kwaliteit van het netwerk en hoe dit netwerk wordt geëxploiteerd. Terwijl er misschien nog zo een ontkoppeling mogelijk zou kunnen zijn voor de traditionele hoge temperatuur netwerken, voor een 5GDHC netwerk is dit onmogelijk aangezien het netwerk ook als buffer kan worden gebruik. Met andere woorden, er is geen echte noodzaak om naast een “infrabedrijf” een afzonderlijk “warmtebedrijf” op te zetten en beiden kunnen worden gecombineerd in een concessie houdende onderneming or “special purpose vehicle” (SPV).
De SPV wordt opgezet zodra alle partijen (private en publieke) het eens zijn over de project definitie en het energie tarief, de belangrijkste bouw- en toekomstige exploitatie & onderhoudscontracten met de uitvoerende ondernemingen, de methode van financiering en het SPV bestuur.
- De project definitie, inclusief de duur van de concessie periode, beschrijft in detail alle project aspecten en vormt de basis waarop de belangrijkste bouwcontracten worden vastgelegd en dus het investeringsvolume wordt bepaald, maar ook de exploitatie en onderhoudskosten evenals de toekomstige inkomsten en benodigde subsidies om het project rendabel te maken. Hierdoor is het ook mogelijk om het energie tarief voor de concessie periode vast te leggen, waarbij het uitgangspunt is dat alleen een inflatie correctie wordt toegepast.
- Zodra de project definitie is vastgelegd kunnen de aanbestedingen worden gemaakt voor de bouw- en exploitatie & onderhoudscontracten met het doel een duidelijke verdeling van verantwoordelijkheden en risico’s tussen de SPV en de aannemers, maar ook welke kwaliteit moet worden geleverd en tegen welke prijs met preferentie op een “turnkey & fixed price” basis. Op dit moment worden ook de belangrijkste warmte- en koude leveringscontracten afgesloten.
- De aandeelhouders moeten ervoor zorgen dat er voldoende financiering (eigen vermogen in de vorm van aandelenkapitaal en eventuele achtergestelde leningen, en vreemd vermogen) is om de bouw van het netwerk en andere onderdelen van het totale 5GDHC systeem te garanderen. De terugbetaling van dit vermogen volgt uit de netto opbrengsten van de SPV en uitbetaling van dividenden.
- Tenslotte stellen de aandeelhouders de raad van bestuur aan, maar laten het dagelijkse management van het bedrijf over aan de CEO die wordt geassisteerd door een wisselend team van specialisten afhankelijk van de fase in welke het bedrijf zich bevind (bouw, exploitatie). Aangezien de meeste projecten kleinschalig zijn, is het efficiënter dat de SPV geen eigen personeel aanstelt, maar dit uitbesteed aan een van de partijen op een prestatie gerichte basis met een vaste prijs met eventuele inflatie correctie.
Zodra al deze elementen zijn bepaald en overeengekomen, eindigt de ontwikkelingsfase en start de bouwfase (Financial Close) en begint de SPV haar werk als concessie houder.
